ÜLKEMİZDE VE DÜNYADA DÜĞÜN 3

Söz ve Nişan 

Evlenmenin söz kesiminden sonraki aşaması nişandır. Bu aşama, evliliğin önemli aşamalarından biridir. Buraya kadar yapılan hazırlıklar iki ailenin birbirlerine yaklaşmasını sağlamıştı. Nişan aşaması ise aileleri birleştirici rol oynayacaktır. Nişan, bazen basit olan bir törenle, gelin ve damat adaylarına yüzüklerinin takılması şeklinde gerçekleştirilir. Günümüzde gençlerin bir arada bulunmasıyla yapılan nişan merasimi önceleri ayrı ayrı yapılırdı. Bu adet bazı küçük semtlerde devam ediyor. Nişan töreni sırasında diğer bazı hediyelerin de alındığı görülmektedir. Bu aşamaya bazı bölgelerimizde yüzük takma adı da verilir.

Nişana rastlayan günlerin çeşitli bölgelerimizde kendine has töreleri vardır. Nişandan evvelki ve sonraki günler ve hatta haftalarda çeşitli küçük törenler yapılır. Bunlar, bazen aşama aşama olur. Böylece yeni Akrabalar birbirlerini daha iyi tanıma fırsatını bulmuş olurlar. Nişanlılık aşaması bazen yıllarca sürebileceği için bu devrede her iki taraf da çok dikkatli olmalıdır. Bazı nişanlılıklar bu aşamada bozulmaktadır. Eğer kız nişanlısını beğenmemiş veya ailesiyle anlaşamayacağını anlamışsa yüzüğü geri gönderir. Buna yüzük atma da denilir (Tokat). Henüz tam manasıyla Akraba olmamış aileler arasında özellikle verilen hediyeler sebebiyle tatsızlıkların ortaya çıktığı da bilinmektedir.
                                                                                                                                                               Nişan bazı bölgelerimizde, küçük nişan ve büyük nişan olmak üzere iki aşamalıdır (Keşan, Kuyucak). Nişandan önce karşılıklı olarak nişanlık alınır ve görülmesi için eşe dosta teşhir edilir, nişan daha sonra yapılır (Nazilli).                                                                                
Bazı bölgelerimizde nişan için ayrı bir merasim yapılmaz (Dursunbey). Eğer, oğlanın kızı kaçırmasından sonra evlenme mecburiyeti olmuşsa buna da nişan yapılmaz ( Bursa).
                                                                                                                                              Nişan merasiminden üç gün önce, oğlan tarafı içi Şekerle dolu bir seleyi kız evine gönderir. Bunun yanında çoğunluğunu giyeceklerin oluşturduğu nişan takımı da eklenir (Trabzon).
Bazen, nişan merasiminde içilecek şerbetin Şekeri, boyası ve kahvesi de gönderilir (Samsun).
Nişan sırasında takılacak elmas yüzükten başka oğlan evinin durumuna göre bazen elliye varan miktarda beşi bir yerde ile sekiz arşına bir top denildiği uzunluk ölçüsünce ipek ve sırmalı kumaşlardan beş top götürmek de törelerimiz arasındadır (Elazığ).
Bugün tamamen terk edilen bir töre de, nişan sırasında edilen duadan sonra kız ve oğlan babalarının birbirlerinin sakalını öpmeleridir (Elazığ).
Oğlan tarafının, çerez denilen ve nişan günü yenilecek kuru ve yaş meyveleri kız evine göndermesi de törelerimiz arasında yer alır (Erzurum).
                                                                                                                                              Hemen her yöremizde görülen bir olay da, nişanlılığın devamı müddetince araya giren kurban bayramlarında oğlan tarafının kız tarafına kurbanlık koç göndermesidir. Koçun kırkılmamış olması, boynuzlarının bulunması ve oldukça besili görünmesi gerekir. Koç süslenir ve oğlanın yakınları tarafından gelin evine götürülür. Koçu getirene münasip bir hediye yerilir. Ayrıca, eşyalarda yoklama denilen hediyeler de karşılıklı olarak gönderilir. Nişan sırasında gönderilen hediyeler de çeşitlilik göstermektedir. Kız tarafı oğlan tarafına hindi pilavı gönderir.
Bazı yerlerde, evvelce hazırlattıkları çeyiz bavulunu nişanda değiştirirler (Ardanuç).


Nişandan sonraki törenler bölgelere göre değişir. Bazı yörelerimizde yemek verilir (Konya).
Bellik demlen töreninin yapıldığı (Afşin), kız evine bir heybenin gönderilmesinden sonraki ibrik gezmesi denilen ziyarete yer verildiğini de görmekteyiz (Ödemiş).
Sırada yörelerimizdeki düğün gelenekleri var.

DEVAM EDECEK

Yayın Tarihi: 20.01.2014