Her engelli diğer insanlar gibi sade vatandaştır. Bir arada yaşayan bütün insanlar gibi ikili ilişkilerde uyuşmazlık yaşayabilir, bu uyuşmazlık sonucu suçlu duruma düşebilir, hatta bizzat suç bile işleyebilir. Tıpkı diğer insanların hastalanması gibi engellilerinde hastalandığı, hatta kimi engellilerin fiziki yapıları nedeniyle daha kolay hastalandıkları düşünülür ve bu uyuşmazlıkların geçici bir hastalık olduğu kabul edilirse, karşılaşılan adli sorunların çarelerinin aranması sanırım kolaylaşacaktır. Bu konuda engellilere daha duyarlı yaklaşılması gerektiğini söylememe gerek var mı? Kaldı ki, anayasada yapılan ve referandumla kabul edilen değişikliğe göre engellilere (hiç sevmediğim deyim kullanıldı, bence “önceliklilik” veya “hoşgörülü ayrıcalık” dense daha iyi olurdu) “pozitif ayrımcılık” uygulamak artık bir zorunluluk.
İşte buna bağlı olarak içişleri bakanlığı bir genelge yayınladı. O genelgeye göre adli soruşturma, trafik güvenliği v.b çeşitli konularda polisçe alınması gereken engelli ifadelerinin nasıl alınması, karakolların fiziki yapısının engellilerin kullanımı için nasıl olması gerektiği belirtiliyor. Cihan haber ajansından gelen o genelgeyi olduğu gibi aktarıyorum.
***
Türkiye’de yaklaşık 8 milyon engelli vatandaşın yaşadığının hatırlatıldığı genelgede, polis tarafından günlük hayatın akışı içerisinde yerine getirilen “Durdurma, kimlik sorma, önleme araması uygulamaları, yol kontrolü vb. kolluk işlemleri” sırasında karşılaşılan engelli kişilerin psikolojik açıdan olumsuz etkilenmemelerinin önem taşıdığı ifade edildi.
Bu işlemler sırasında engelli kişiler ile iletişim kurulmasında güler yüzlü ve iletişime açık bir yaklaşım sergilenmesi istenen genelgede, “Özellikle engelli çocuğu bulunan vatandaşlarımızın, çocuklarına ilişkin yapacakları yönlendirme ve ilgilendirmelere uyulacak, ailenin veya yanındaki yakınının verdiği bilgilere göre hareket edilecektir. Engelli olduğu anlaşılan yetişkin veya çocuklara yönelik ani tepki ve müdahalelerden kaçınılacaktır. Özellikle ilk anda engelli olup olmadığı anlaşılmayan kişilere yönelik yapılacak uygulamalarda dikkatli hareket edilecek, muhtemel olumsuzluklara sebebiyet verilmemesi açısından gerektiğinde kişinin durumuna ilişkin çevrenin bilgisine başvurulacaktır.” denildi.
5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanunun hatırlatıldığı genelgede, kolluk hizmetleri kapsamında yerine getirilen kontrol ve denetimlerde ibrazı halinde özürlü kimlik kartı ve raporların kişinin kimliğinin belirlenmesinde dikkate alınmasına özen gösterileceği belirtildi. Toplum Destekli Polislik hizmetleri kapsamında, fiziksel çevreden kaynaklanan ve engelli kişilerin hayatını zorlaştıran olumsuzluklar tespit edildiğinde bunların giderilmesi için gecikmeksizin ilgili kurum ve kuruluşlar ile irtibata geçilmesi istenen genelgede, engelli vatandaşların durumlarının tanımlanmasında ‘engelli’ tabiri kullanılması, ayrımcılık ve aşağılama içeren tabir ve kavramlardan özenle kaçınılması gerektiği kaydedildi.
GÖZALTI SÜRESİNCE ENGELLİLERİN İHTİYAÇLARI KARŞILANACAK
Sürücü belgesi veya pasaport almak ile araç tescil işlemi yapmak veya parmak izi vermek gibi idari işlemleri nedeniyle polis birimlerine gelen engelli vatandaşlara öncelik tanınacağının vurgulandığı genelgede, işlemlerin gecikmeksizin sonuçlandırılmasına ağırlık verilmesi istendi.
Bir suç şüphesi nedeniyle gözaltına alınan veya özgürlükleri kısıtlanan engellilerin mevcut durumları dikkate alınarak yasal işlemlerin seri bir şekilde yürütülmesine özen gösterileceğinin dile getirildiği genelgede, “Gözaltı süresince engelli kişilerin temel ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik imkânlar ölçüsünde gerekli tedbirlerin alınmasına çalışılacaktır. Engelli olup, psikolojik ve sosyal desteğe ihtiyaç duyan şüphelilerin Cumhuriyet savcısının talimatı doğrultusunda bu hizmetlerden yararlanması yönünde gerekli çalışmalar yapılacaktır. Bir olaydan zarar gören, mağdur edilen engelli vatandaşlarımızın iş ve işlemlerinin yürütülmesine özel önem ve öncelik verilecek, bu vatandaşlarımızın bir kez daha mağdur edilmemesi için gereken tedbirler alınacaktır. İfadesinin alınmasına ihtiyaç duyulan bir olaydan zarar gören, mağdur olan veya tanık sıfatı kazanan ve fiziksel engeli bulunan kişilerin –başka bir yere götürülmeleri gerekmedikçe- ifadelerine bulundukları yerde başvurulacaktır. Mümkün olduğunca fiziksel engelli vatandaşlarımızın, herhangi bir kolluk işlemi için yasal zorunluluk olmadıkça polis birimlerine gelmeleri istenmeyecektir. Zarar gördüğü, mağdur olduğu veya tanık olduğu olayın etkisinde kalan engelli kişilere gerekli sosyal ve psikolojik desteğin sağlanması için ilgili kurum ve kuruluşlar ile irtibata geçilecek ve konu ile ilgili ayrıca o yerde görev yapan Toplum Destekli Polislere bilgi verilecektir.” ifadeleri kullanıldı.
***
Yazımıza burada ara verelim. Haftaya içişleri bakanlığının engelliler hakkında yayınladığı genelgeyi kaldığımız yerden okumaya devam edelim. Ayrıca bu konuyu daha açıklayıcı biçimde inceleyelim. Çünkü bu genelgenin çok önemli gördüğüm yönleri var.
DEVAM EDECEK
Yazışma Adresim: www.goleaydin@hotmail.com
Bütün yazılarım...: http://hayatintatlarivehayatindusundurdukler.blogspot.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder