ÇİNGENELER VE TARİHLERİ -7

Tarih boyunca Yahudilerle Çingeneler uğradıkları soykırımlar nedeniyle ortak kaderi paylaşmışlardır. 19. yüzyıl sonunda Filistin’den toprak satın alarak mülk edinen Yahudiler batılı ülkelerin koruması altında çeşitli terör eylemlerinden sonra 20. yüzyıl ortasında 2. dünya savaşının soykırım iddiaları Nazi Almanya’sının yenilgisiyle sonuçlanıp kanıtlanınca kendileri hakkında oluşan atmosferden yararlanarak batı Filistin’de devlet kurdular.  Dünyanın sayılı zenginlerine sahip olan Yahudiler artık dünyayı ülke yönetimlerinden tutunda beslenmeden sağlığa, sağlıktan temizliğe, temizlikten haberleşmeye ne varsa üreterek ele geçirmiş durumdadırlar. Yakın zamana kadar soykırımlar nedeniyle ortak kaderi paylaştıkları Çingenelerden farklı olarak dünyaya egemen olmaları Çingeneler hakkında bu yazı dizisini hazırlamama sebep oldu. Yahudiler dünyada sahip oldukları ekonomik güç ile, kendilerini allayıp pullama şansını buldular. Böylelikle dünyaya kendilerini çok etkili biçimde kabûl ettirdiler. Çingenelerse bu imkâna hiçbir zaman sahip olamadıkları için çektikleri eziyete dünya her zaman sessiz kalmıştı. Bu 12 bölümlük yazı dizisini o amaçla hazırladım. 7.’sini verdiğim bugünkü bölümde,  Cumhuriyet Türkiye’sinde Çingenelerin durumu ve illere göre dağılımıyla dizi yazımıza devam ediyorum.

***   ***

Bayburt
Merkez: Galer Mahallesi : 200
Geçim genel olarak elekçilik ve bohçacılıkla sağlanmaktadır.

Bursa
Merkez: Fatih Beşyol ( 1550), Kızyakup (1200), Kocanaip ( 950), Davutdede (900), Demirkapı (800), Beyazıt (800), Demirkapı (750), Alacahırka (630), Yavuzselim (540), Anadolu (520), Vatan Mahallesi (360), Arabayatağı (190) ve diğer mahalleler ortalama ( 1150) : 10.970
Mustafa Kemal Paşa: Şerefiye ve Yeni Dere Mahalleleri : 13.300
Mudanya: Çingeneler Mahallesi (Su deposu yanı) : 300
İnegöl: : 2.000                                                                                                                                       

Toplam 26.570
Bursa il sınırları içerisinde yaşayan Çingenelerin ekserisi geçimini müzisyenlikten sağlamaktadır. Bunun yanı sıra erkekler küçük el sanatları, hamallık, gazino işletmeciliği, hayvan alım satım işleri (cambazlık) işportacılık, dilencilik, hurda ve çöp toplayıcılığı, kalaycılık, sepetçilik, tefecilik ve nadiren de hırsızlıktan geçimlerini temin etmektedir. Kadınlar da genellikle temizlikçilik, bohçacılık, falcılık, ve dilencilik başta olmak üzere nadiren hırsızlık, hayat kadınlarının ayak işlerini görme ve çocuklarına bakma gibi işlerle hayatlarını kazanmaktadırlar. Çocuklar ise genellikle simit satma, ayakkabı boyama, yankesicilik ve dilencilikle ev ekonomisine katkıda bulunmaktadır.

Çanakkale
Şehir Merkezi: Fevzi Paşa Mahallesi (3000), Atatürk Mahallesi, Bostanlar Caddesi ve Namık Kemal Mahallesi (2000) : 5.000
Lapseki: Sanayi Mahallesi : 800
Toplam 5.800
Geçim; genellikle müzisyenlik, hamallık, pazarcılık, esnaflık, manavlık, seyyar satıcılık, at arabacılığı, boyacılık, badanacılık, temizlikçilik ve simitçilikten sağlanmaktadır.

Çankırı
Merkez: Alibey Mahallesi, Arasta Mahallesi ve Kaledibi : 2.000
Bunlar elekçi olarak biliniyorlar. Bunlardan nalburiyelik yapanlar vardır, ancak daha ziyade pazarlamacılıkla geçiniyorlar. Ayrıca inci-boncuk, iğne ve yüzük satıcılığı yapanları da var. Ekonomik durumları oldukça iyi. Hırsızlık olayının bunlar arasında vuku bulmadığı bildiriliyor. Bunların pek çoğu yerli halkla entegre olmuş ve Çingeneliğini unutmuştur. Çocuklarını büyük ölçüde okutuyorlar.

Çorum 
Merkez: Ulukavak ve Devane Mahalleleri : 2.000
Elekçilik ve kalaycılık başta olmak üzere maşa, mandal, incik-boncuk ve yüzük satıcılığıyla geçinmektedirler.                          

Denizli 
Sarayköy:  500
Denizli Çingenelerinin ana geçim kaynağı müzisyenlik olmakla beraber, erkekler kahvehane ve lokal işletmeciliği yaparken, kadınlar da tarlalarda gündelikçiliğe gitmektedir.

DEVAM EDECEK

Yayın Tarihi: 07.03.2014