27 Kasım 2012 Salı

ŞEYH EDEBALİ ÖĞÜTLERİ 1

ÇİZGİ-YORUM COŞKUN GÖLE


Ülkemizin eğitim politikaları yaz boz tahtasına benzer. Aynı partinin aynı bakanlığının değişen bakanları bile birbirlerinden farklı politikalar uygularlar. Milli eğitim bakanlığıda bundan nasibini alır elbette. Oysa her işin başı eğitimle başlar. İstikrarlı ve kararlı politikalar yürütülüp gençler okumaya, araştırmaya özendirilseydi, bugünümüz çok daha farklı olurdu mutlaka. Gelişmiş ülkelerde okuma alışkanlığı bizlerden kat kat fazladır. Oralardaki günlük gazete satışlarıyla kitap satışları okuma alışkanlıklarının bir göstergesi. Yıllık araştırma giderleri gelişmekte olan bir çok ülkenin gelirlerine denk. Sonuçta bunlar yatırıma dönüyor. Yatırımlarda insana.. insana daha iyi bir gelecek hazırlamak güdülen amaç olunca harcama yapmaktan kaçılmıyor.

Eski Sovyet bloğunun ülkeleri bile eğitim yönünden bizden daha zengin bir mirasa sahipler. Başka Sovyet bloğu ülkelerine bakmaya gerek yok, Azeri kardeşlerimiz bize örnek olarak yeter. Onlar bizden daha fazla okuma alışkanlığı kazandılar.

Bizde genel olarak okumadan bilgi sahibi olmak gibi kötü bir alışkanlık var. Her kes sohbetlerden edindiğiyle, yani sözlü bilgiyle yetiniyor. Bu bilgi tam bilgi değildir. O bilgide derinlik yoktur. Bu sığ bilgiyle yarı bilge olanlarımız çok. Oysa en kötüsü yarım yamalak diyebileceğimiz tarzdaki bilgidir. Çünkü sonuca ulaştırmaz. Gelgelelim her kesimden, her meslekten insan bu kadar az bilgiyle kendini tam donanımlı görür. Korkunç cahillik budur işte. Kara cahil dediğimiz genel kültür ve davranış kültürü sahibi olmayan, hiçbir şey bilmeyenlerde konuya dahil edilecek olursa ortaya güzel bir manzara çıkmaz. Öyle insanların bilgisi bilgi değil, sözü söz değildir. Onlarla hiçbir konuda görüşülemez.

Şeyh Edebali ne güzel demiş.

----Cahil ile dost olma: İlim bilmez, irfan bilmez, söz bilmez; üzülürsün.

Bilgi bilene üstünlük getirmemeli. Bilen, toplumdan ayrı bir varlık görmemeli kendini. Böyle bir durum en azından saygısızlıktır. Saygı, trafik ışıklarının icat edilmediği dönemlerden bu yana insaların tek yol göstericisi.. birlikte olmalarını sağlayan, davranışlarını düzenleyen kavram. Günümüzde öneminden hiçbir şey kaybetmediği gibi kapsamı genişleyen tek şey. Yaşama hakkıyla birlikte gelen bu kavram ölene değin üstümüzde taşıdığımız derimiz kadar önemlidir. Nasıl ki tenimizi oluşturan derimiz olmadan temas ve hava ile gelen tehlikelere açık olursak, saygı eksikliğiylede eşrefi mahluka, yani yaratılan en şerefli varlık insan olma özelliğimizi kaybetme tehlikesine açık oluruz.

Şeyh Edebali ne güzel demiş.

----Saygısızla dost olma: Usul bilmez, adap bilmez, sınır bilmez; üzülürsün.

Saygısızlığı doğuran ana nedenlerden bir tanesi, belkide en önemlisi aç gözlülüktür. Ne yaparsanız yapın aç gözlü birini doyuramazsınız. Doyurmaya kalkışmayın bütün çabanız boşa gider. Doyuramadığınız için, aç gözlünün size gösterdiği bir saygı varsa tedavülden kalktığını görürsünüz. Çünkü onlar almak üzere kurulmuş zemberek gibidirler. Her şeyi almak, kimseye hiçbir şey bırakmamak isterler. Hatta işi azıtanlar amaçlarına varacak her yolu kural tanımazlıkla mubah sayarlar.

Şeyh Edebali ne güzel demiş.

----Aç gözlü ile dost olma: İkram bilmez, kural bilmez, doymak bilmez; üzülürsün,

Aç gözlülük insanı önlem almaktan alıkoyar. Mide fesadına tutulanlar buna örnektir. Her gördüklerini yemeden önce kendilerine neyin dokunup neyin dokunmayacağını bilseler, birde neyi ne kadar yiyeceklerine karar verseler bu sorunla kesinlikle karşılaşmazlar. Aç gözlülük pis boğazlılıkla sınırlı değil elbette. Saygı eksikliğiyle gelinen bu noktada görgü eksikliğide  ortaya çıkar. Görgü toplum ve aileden kazanıldığı gibi eğitilmede kazanılır. Görgü olaylar ve durumlar karşısında izlenecek bir yol, bir tutum alma biçimidir. Bu tutum bin yıllarca saygı imbiğinden geçerek incelmiş davranışları doğurmuştur. Görgüsüzlük bütün bunlardan yoksun olma halidir. Böyle insanlar aşılanmamış meyve ağacına benzerler. Görünüşü sevdiğimiz bir meyvenin ağacına benzese bile ne yazık ki aşılanmamış ağacın meyvesi pek lezzetli olmaz.   

Şeyh Edebali ne güzel demiş.

----Görgüsüzle dost olma: Yol bilmez, yordam bilmez, kural bilmez; üzülürsün.


DEVAM EDECEK


Yazışma Adresim: www.goleaydin@hotmail.com
Gazete Adresimiz: www.anadolumedyagrup.com


Yayın Tarihi: 26.11.2012

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder