t- Müşterinin başkasına satmaması şartı ile bir mal satmak veya başkasına
satmamak şartı ile satın almak geçerli olup, bu şartların hepsi boştur,
yapılmaz.
4: Hediye şu durumlarda geri istenmez.
Hediye bir malı birine karşılıksız vermek olduğu kadar bir
karşılık isteyerek vermekte olabilir. Bazı durumlarda hediye özendirici ve
teşvik edici olarakta kullanılabilir. Anne-baba çocuklarının sene sonunda
“taktir” getirmeleri durumunda bisiklet, bilgisayar v.b hediye edeceğini
söylemesi gibi. Mecbur kalmadıkça hediye geri istenmemelidir. Buhari’nin
belirttiği hadise göre “Verdiği hediyesini geri isteyen, kustuğunu yalayan
köpeğe benzer.”
Hediyeyi geri istemek kustuğunu yalamak gibiyse de, bir
kimse, sebepli veya sebepsiz verdiği hediyeyi geri isteyebilir. Ancak şu yedi
şeyden biri varsa, hediyesini geri alamaz:
a- Verilen hediyede kıymetini artıran fazlalık meydana
gelmiş olması:
Hediye edilen bir kitabı alan kimse ciltletmişse, hediye edilen hayvan yavru yapmışsa, hediye edilen eve parke döşemek gibi kıymetini artırıcı bir şey ilave edilmişse, hediye edilen araziye bir şey ekilip dikilmişse, hediye edilen cekete astar gibi bir şey dikilmişse, yani verilen hediyenin kıymeti artmışsa, hediyeyi veren artık bunu isteyemez. Hediye edilen bıçak keskinleştirilse, hediye eden artık onu geri isteyemez.
Hediye edilen bir kitabı alan kimse ciltletmişse, hediye edilen hayvan yavru yapmışsa, hediye edilen eve parke döşemek gibi kıymetini artırıcı bir şey ilave edilmişse, hediye edilen araziye bir şey ekilip dikilmişse, hediye edilen cekete astar gibi bir şey dikilmişse, yani verilen hediyenin kıymeti artmışsa, hediyeyi veren artık bunu isteyemez. Hediye edilen bıçak keskinleştirilse, hediye eden artık onu geri isteyemez.
Hediye edilen elbise boyanmışsa, boya da elbisenin değerini
yükseltmişse, artık bağıştan geri dönülemez. Şayet boyanan elbise kıymeti
artırmamış veya eksilmemişse, o zaman bağış yapan şahıs, bunu geri isteyebilir.
Hediye edilen koyun, bayramda kurban edilse, sonra hediyeyi veren hediyesinden
vazgeçerse, kesilmiş hayvanı alabilir; fakat öteki kurban borcundan kurtulmuş
olur, yani onun kurbanı geçerli olur.
b- İkisinden birinin ölmesi:
Hediyeyi veren veya alan ölmüşse, artık hediye geri istenemez. Veren ölmüşse, verenin varisleri isteyemez. Hediyeyi alan ölmüşse, varislerinden bu hediye istenemez.
c- Hediyenin karşılığı olduğu bildirilerek bir hediye vermek:
Senin hediye ettiğin şu kıymetli bisiklete karşılık olarak şu kurşun kalemi verdim denirse, bisikleti hediye veren artık hediyesini isteyemez. Kalemi veren de geri isteyemez. Eğer hediyene karşılık demeden verirse, kalemi veren de bisikleti veren de geri isteyebilir. Şayet, verilen hediyede, büyük bir kusur bulursa, onu geri vererek, ona karşılık verdiği bedeli geri alamaz. Mesela bisikletin freni bozuksa, tekerlekleri yırtıksa bisikletini al, kalemimi ver diyemez.
ç- Hediye edilen malın, alanın mülkünden çıkması:
Hediye edilen şey, satılmışsa, kaybolmuşsa veya başkasına hediye edilmişse, artık geri istenemez.
b- İkisinden birinin ölmesi:
Hediyeyi veren veya alan ölmüşse, artık hediye geri istenemez. Veren ölmüşse, verenin varisleri isteyemez. Hediyeyi alan ölmüşse, varislerinden bu hediye istenemez.
c- Hediyenin karşılığı olduğu bildirilerek bir hediye vermek:
Senin hediye ettiğin şu kıymetli bisiklete karşılık olarak şu kurşun kalemi verdim denirse, bisikleti hediye veren artık hediyesini isteyemez. Kalemi veren de geri isteyemez. Eğer hediyene karşılık demeden verirse, kalemi veren de bisikleti veren de geri isteyebilir. Şayet, verilen hediyede, büyük bir kusur bulursa, onu geri vererek, ona karşılık verdiği bedeli geri alamaz. Mesela bisikletin freni bozuksa, tekerlekleri yırtıksa bisikletini al, kalemimi ver diyemez.
ç- Hediye edilen malın, alanın mülkünden çıkması:
Hediye edilen şey, satılmışsa, kaybolmuşsa veya başkasına hediye edilmişse, artık geri istenemez.
DEVAM EDECEK
Yayın Tarihi: 10.04.2015
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder