DÜŞÜNCE EVRENİNDE 6

 “Düşünce Evreninde”ki gezimiz devam ediyor. Ne kadar süreceğini bilemediğim bir serüven bu. Çünkü konumuz çok geniş bir yelpazeye sahip. Günün önemine uygun yazılara da yer vererek bu dizimize zaman zaman ara verebilirim. Geçen hafta engelliler haftası ve yitirdiğimiz engelli kardeşimiz için yazdığım 2 yazı ile bunu uyguladım. Bu hafta başında konumuza geri döndüm. Bugüne kadar beş yazıyla hayatı saran her konunun “Düşünce Evreni”nin konusu olduğunu göstermek istemiş, son üç yazımızı da ahlaki değerlere ayırmıştım. Önceki bölümde “Özde bütün ahlaki değerler ortak yaşam alanının dışına çıkılmamasını ve bu alanın düzenlenmesini amaç edinir” demiş ve ortak yaşamın şartlarının “Sevgi, iyilik, cömertlik ve dürüstlük” olduğunu belirtmiştim.

Sevgiyi işledikten sonra bu bölüme de “iyilik ve cömertlik”i bırakmıştım. Ordan devam edelim.

İhtiyaç doğdukça mutluluk satın alınabilseydi fena olmazdı değil mi? Ne yazık ki böyle bir şey mümkün değil. Ama iyilik ve yardım bunu insana kazandırır. İnsanın kendinden başkasını sevmesi, bir başkasına bir şey alması, vermesi büyük erdemdir. Erdemle davranabilen için mutluluk o kadar da gerçektir.  Dünyanın neresinde olunursa olunsun düşünen herkes bu konuya kafa yormuştur. Özet olarak insanlık “Vermek, almaktan daha çok mutlu eder” sonucuna varmıştır. Gerçektende hayatın güzelliği, başkasına içtenlikle yardım etmeye çalıştıkça ortaya çıkar. Bir süre sonra iyilik ve yardımlaşmacı bir çevre oluşturan yardımsever biri aslında kendine yardım  etmiş olur.  Üstelik yaptığı iyilik ve yardımlardan dolayı duyduğu mutluluğa paha biçilemez.

Dürüstlük sevgi kadar, hatta daha önemli bir konudur. Bir kişiyi sevmeyebiliriz ama onu sevmiyoruz diye ona karşı dürüstlüğümüzden ayrılamayız. Çünkü dürüstlük bir toplumun modern toplum olmasını sağlar. Dürüst olmayan insanlardan oluşan bir toplumda korku, güvensizlik oluşur ve bu durumda sosyal çöküşe neden olur.

Bir toplumda sevgi, iyilik, cömertlik, yardımseverlik ve dürüstlük ne kadar yaygın ve ne kadar gelişmişse o toplumun ahlakı o kadar sağlam demektir. Ahlaki ilkeler her çağda değişsede genel ilkeler hep aynı kalır. O ilkelerde alfabetik olarak şunlardır.

Amaç ve göreve bağlılık bilinci

Ayrımcılılık yapmamak bilinci

Çıkar çatışmasından kaçınma bilinci

Doğruluk bilinci

Dürüstlük ve tarafsızlık bilinci

Eşitlikçilik bilinci

Halka hizmet bilinci

Hesap verme ve sorumluluk bilinci

Hizmet standardı bilinci

İmtiyazsız kamu görevi bilinci

Kamu mallarını koruma bilinci

Nezaket ve saygı bilinci

Öncelik sağlayıcı hediye almamak bilinci

Saygınlık (itibar) ve güven bilinci

Şeffaflık ve katılımcılık bilinci

Tutumluluk (savurganlıktan kaçınma) bilinci

Bunlardan ayrı ama bunlarla koşut ilkelerde vardır. O ilkelerde ahlakı yükselten ilkelerdir.

Akraba sevmek

Komşu sevmek

Kimsenin kötülüğüne çalışmamak

Kimseden şikâyetçi olmamak

Mala, mülke, paraya tamah etmemek

Kendisine istemediği davranışı başkasına yapmamak

DEVAM EDECEK

Yayın Tarihi: 20.05.2016