TAVŞAN KANI ÇAY 6

Bana bekle deme
Bilmez misin içmediğin çay bile
Bardakta soğur.
... 

Yazı dizimize başlarken çay kelimesinin dilimizde üç anlamı olduğunu belirtmiştim. İlki
coğrafik terimdi. İkincisi bir bitkinin kaynatılmasıyla elde edilen bir içecek adıydı. Üçüncüsü
müzikli, yiyecekli ve ana içeceği adını aldığı içecek olan parti. Bizim konumuz ikinci anlamı
üzerineydi.
Bugün çayın aslında önemli olan, ama bizim pek fark etmediğimiz nitelik ve özelliğinden bir
kaç söz söyleyerek yazı dizimizi bitiriyorum.

Çay hiçbir içecekte olmayan dört özelliğe sahiptir. İşte o özellikler:
1: Sınıfsız bir içecektir.
Ayakkabı boyacısından şirket yöneticilerine, hademesinden bakanına kadar herkesin
ortak içeceğidir. Sınıfsal ve toplumsal kaynaşmayı arttırır. Toplumsal olarak bir içecekle
eşitlenme sembolüdürde.
2: Zamansız bir içecektir.
Sabah kahvaltısında, öğlen yemeği sonrasında, akşamüzeri, yatmadan önce yani günün her
saati içilebilen tek içecektir.
3: Her türlü sohbet içeceğidir.
İş toplantısında, nişanda, düğünde, maçta, komşu gezmesinde yapılan sohbetlerin tadı ancak
çayla ortaya çıkar. Çaysız hiçbir sohbetin tadı olmaz.
4: Mekânsız bir içecektir.
Piknikte, misafirlikte, evde, iş de, uçakta, vapurda, otobüste, trende çay içilebilir.
Yalnızların, şairlerin ve yoksulların, içeceğidir. Ona öyle sıradan bir içecekmiş gibi
davrananlar, onun halkçı yanını unutanlardır. Kesilmiş bilek acısıdır rengi. Özlenmiş
sevgilidir. Askerdeki kardeştir, oğuldur ay yıldızlı al bayrağın bekçisi. Halkçı iken de
soyluluğu elden bırakmaz. Saraylarda porselenlere girer ihtişamlı kırmızısıyla.
Herkes şapkasını önüne koysun ve huşu içinde çayı düşünsün. “Ben çay sevmem, çayla aram
iyi değildir” ne demek? Delikanlılığı darmadağın eder çay sevmemezlik. Çay içmeyeni
anlamak, dinlemek kolay değildir. Bir hastalığı yoksa, herkes mutlaka çay içer. Çünkü çay
sağlık verir.  Çay sevmeyenler biz çay sevenler için önemli bir sorun olarak karşımıza çıkacak
her defasında içtenliğimizi bozacak ve yıkacaklardır.
Zamansız - mekânsız - sınıfsız bir başka içecek yoktur. Bu özellikleri onu tartışılmaz kılar.
Onu tartışmak haksızlıktır. Her haksızlıkta sevgisizliktir. Çaya yapılan veya yapılacak olan
her haksızlık veya sevgisizlik çay sevenleri derinden üzer.
Çay içmeyen adam bende kuşku uyandırır. Öyle biri şiir sevmez, hikâye bilmez, roman
okumaz. Yalnızlığın acısını kalbinde hiç duymaz. Bir müzik nağmesi onun kılını kıpırdatmaz.
Ona nasıl güveneyim? İnce belli bardakta tüten enfes buğusuyla, sıcak, demli bir çaya karanfil
katmamış ve o çayı yudumlamamış insan, Anadolu’yu, Anadolu’nun kırılgan yağmurlarının
tadını tatmamış, kırkikindi yağmurlarıyla ıslanmamış, gökyüzünün derin mavisine
vurulmamış demektir.
Çay içmemek hiçbir akılcı açıklamaya konu olamaz. Çay içmeyen adama güvenmek mümkün
değildir dersem bana gücenmeyin. Haklı bir gerekçem var. Buraların, yani memleketimin
topraklarının ruh yıkayan kültüründen yüzyıllarca ve binlerce kilometre uzaklaşmış bir adam,
bize yabancılaşmış demektir. Yabancıları anlarız ama bize yabancılaşanları anlamakta güçlük
çekeriz. Onun için çayımızı bilen, çay içmeyi seven bu yurdun, bu toprakların has insanıdır.


BİTTİ


Yayın Tarihi: 26.02.2016